DOWÓDZTWO 2 KORPUSU
KWATERMISTRZ
-------------------
L.dz. 1931/200/AG/Tj.

 

Mp. dnia 16.X.1944 r.

 

Krzyż Pamiątkowy M.Cassino
- przedstawienie wniosków.

 

A.

AKT USTANOWIENIA KRZYŻA PAMIĄTKOWEGO MONTE CASSINO

Podaję Rozkaz Naczelnego Wodza z dnia 26 lipca 1944 r. L.dz. 3504/Pers/44, jako akt ustanowienia KRZYŻA PAMIĄTKOWEGO MONTE CASSINO:

"Celem upamiętnienia czynów oręża polskiego, dokonanych przez żołnierzy 2 Korpusu na ziemi włoskiej, ukoronowanych zdobyciem Monte Cassino - ustanawiam "KRZYŻ PAMIĄTKOWY MONTE CASSINO", dla wszystkich uczestników tych walk.

 

I.OPIS KRZYŻA.

1) Opis Krzyża:

• Krzyż, kształtu krzyża św. Benedykta, stalowy, oksydowany.
• Na Krzyżu napis: "MONTE CASSINO MAJ 1944".
• Krzyż zawieszony na wstążce koloru terakota - błękit. (jak barwy Benedyktynów).

2) Krzyż Monte Cassino jest odznaką pamiątkową żołnierzy 2-go Korpusu i nie może być nadany jako odznaka honorowa.

Nosi się go w kolejności za odznaczeniami bojowymi i orderami państwowymi.

 

II. UPRAWNIENIA DO OTRZYMANIA KRZYŻA

1) Uprawnionymi do otrzymania Krzyża Monte Cassino są:

1. wszyscy żołnierze 2 Korpusu, którzy brali czynny udział w walkach 2 Korpusu o Monte Cassino, Piedimonte, Passo Corno, w okresie od 12 maja 1944 do 31 maja 1944 r.,
2. wszyscy żołnierze 2 Korpusu ranni na polu bitwy w okresie od 27 kwietnia 1944 do 11 maja 1944. Jako rannych na polu bitwy, należy uważać również rannych na skutek działań lotnictwa,
3. personel 1., 161 (byłego 2) i 3 szpitala wojennego, czynny w wymienionych szpitalach wojennych, w okresie między 12 maja 1944 a 31 maja 1944 r.,
4. jako odznaczenie pośmiertne należy nadać Krzyż Monte Cassino wszystkim żołnierzom 2 Korpusu, poległym na polu chwały, oraz zmarłym na skutek ran, odniesionych na polu bitwy w okresie między 27 kwietnia 1944 a 31 maja 1944 r.

2) Wykluczeni od otrzymania Krzyża Monte Cassino są żołnierze:

1. którzy w okresie od 12 maja 1944 do 31 maja 1944 byli na dezercji lub samowolnym oddaleniu,
2. którzy w okresie od 12 maja 1944 do 31 maja 1944 odbywali kary pozbawienia wolności na skutek prawomocnych wyroków sądowych, względnie kary aresztu, nałożone rozkazami dowódców przełożonych, względnie byli osadzeni w areszcie śledczym,
3. których dowódcy uważają za niegodnych otrzymania Krzyża Monte Cassino na skutek ich zachowania się w okresie walk.

3) Czasowo wykluczeni są od otrzymania Krzyża Monte Cassino żołnierze:

1. zaginieni w okresie od 27 kwietnia 1944, przy czym:

• żołnierzom, którzy powrócą w przyszłości do służby czynnej, Krzyż Monte Cassino może być nadany dopiero po przeprowadzonym postępowaniu rehabilitacyjnym,
• żołnierzom, którzy zostaną uznani za zmarłych, Krzyż Monte Cassino będzie mógł być nadany jako odznaczenie pośmiertne,

2. przeciw którym toczą się dochodzenia sądowe lub honorowe - do czasu zakończenia sprawy.

4) Dowódca 2 Korpusu ustali listę jednostek, które brały udział w walkach o Monte Cassino i są uprawnione do otrzymania Krzyża Monte Cassino.

 

III. NADAWANIE KRZYŻA MONTE CASSINO

1) Uprawnionymi do nadawania Krzyża Monte Cassino są:

1. Dowódcy W.J. (D.P, Bryg. Panc., Grupy Artylerii) dla jednostek bezpośrednio im podległych,
2. Dowódca 2 Korpusu dla:

• wszystkich jednostek pozadywizyjnych, 161 i 3 szpitala wojennego.

 

2) Wnioski na nadanie Krzyża Monte Cassino przedstawiają dowódcy (komendanci, kierownicy) wszystkich jednostek, w formie spisów imiennych, sporządzanych oddzielnie dla każdej kategorii żołnierzy, wymienionych w punktach II 1 a - d.

1. Komendanci szpitali wojennych prócz wniosków na personel szpitali, przedstawiają również wykazy żołnierzy jak w pkcie II 1 - d, (zmarłych w szpitalach na skutek ran odniesionych na polu bitwy).
2. Ponadto wszyscy dowódcy (komendanci, kierownicy) jednostek przedstawią dowódcom, uprawnionym do nadawania Krzyża Monte Cassino, wykazy żołnierzy, wykluczonych od otrzymania Krzyża Monte Cassino, sporządzone oddzielnie dla każdej z kategorii żołnierzy wymienionych w punktach II, 2 - a, b, c i II.3.

Wnioski odnośnie żołnierzy, uważanych za niegodnych otrzymania Krzyża Monte Cassino, mają być szczegółowo uzasadnione.

Dowódcy uprawnieni do nadawania Krzyża Monte Cassino rozpatrzą te listy i zatwierdzą, względnie nakażą przeprowadzenie dodatkowych dochodzeń.

3) Nadanie Krzyża Monte Cassino, powinno być ogłoszone w rozkazie dowódcy uprawnionego do nadawania.

Żołnierze odznaczeni Krzyżem Monte Cassino otrzymują numerowaną legitymację. Numer legitymacji, odpowiada numerowi Krzyża.

 

IV. UTRATA KRZYŻA MONTE CASSINO

1) Prawo do noszenia Krzyża Monte Cassino traci się w wypadkach w których ustawy przewidują utratę odznaczeń.

2) Krzyż Monte Cassino może być również odebrany żołnierzowi, który w czasie późniejszym działa na szkodę 2 Korpusu.

 

V. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

1) Do czasu otrzymania odznak Krzyża - żołnierze mają prawo noszenia beretek Krzyża Monte Cassino.

2) Wszystkie akta odnoszące się do nadania Krzyża Monte Cassino, jak:

• wnioski,
• rozkazy o nadaniu,

 mają być przekazane do Dowództwa 2 Korpusu, które przekaże je jako jedna całość do Archiwum Wojska.

 

NACZELNY WóDZ

(-) SOSNKOWSKI Gen.Broni."

 

 

B.

ZARZĄDZENIA WYKONAWCZE.

 

1. W związku z powyższym Aktem Ustanowienia podaję wykaz oddziałów i jednostek, które brały udział w walkach o MONTE CASSINO:

Lp.	Nr. leg. Krzyża	Jednostka (oddział)	Dca uprawn. do nadania	Wniosek przygotuje	UWAGI :
1	2	3	4	5	6
1		3 Dywizja Strzelców Karp.	Dca 3 D.S.K.	Oddz.Pers. Dyw.	Wg 0 de B z okresu walk pod Monte Cassino
2		5 Kresowa Dywizja Piechoty	Dca 5 K.D.P.	Oddz.Pers. Dyw.	Wg 0 de B z okresu walk pod Monte Cassino
3		2 Brygada Panc.	Dca 2 Brygady Panc.	Oddz.Pers.
4		Grupa Art.Korpusu - Dtwo Grupy Art. - Sztab Zwal.Art. - 7 P.A.K. - 9 P.A.L. - 10 P.A.C. - 11 P.A.C.	Dca Grupy Art.	Dtwo Grupy Art.
5		Artyleria Korpusu - Dtwo Art.Korp. - 7 P.Art.Ppanc. - 7 P.Art.Plot.L. - 8 P.Art.Plot.C. - 1 P.Pomiar.Art.	Dca 2 Korpusu	Dtwo Art. Korpusu
6		Saperzy Korpusu - Dtwo Sap.Korp. - 10 Baon Saperów - 10 Plut.Rozbr. Bomb - 10 Komp. Mostowa - 301 Etap.Komp. Saperów - 304 Pluton Sprzętu Mech. - 306 Plut.Park.Sap.	Dca 2 Korpusu	Dtwo Saperów Korpusu
7		Wojska Łącz.Korp. - Dtwo W.Łącz.Korp. - 11 Baon Łączn. - Druż. Kontroli Ruchu Łączn. - Plut. Łączn. Dcy Art. Korpusu - Plut. Łączn. Dcy Grupy Art. - Oddział Podsł. - 11 Plut. Radio Spec. - 12 Plut. Inf. - 386 Plut. Łączn. - 389 Plut. Radio Średni - Park Łączności	Dca 2 Korpusu	Dtwo Wojsk Łącz. Korpusu
8		Pułk Ułanów Karp.	Dca 2 Korpusu	Dtwo Pułku
9		Samodz.Kompania Commando	Dca 2 Korpusu	Dtwo Komp.
10		Dowództwo Korpusu - I Rzut Dtwa Korp. - II Rzut Dtwa Korp. - Komp.Ochr.Dtwa Korpusu - Komp.Transp. Dtwa Korpusu	Dca 2 Korpusu	Kmdt Kwat.Gł. I Rzutu II Rzutu
11		Żandarmeria Korp. - Dtwo Żand.Korp. - 1 Szwadro Żand. - 1 Etap.Plut.Żand. - 2 Etap.Plut.Żand.	Dca 2 Korpusu	Dtwo Żand.Korp.
12		Służba Geogr.Korp. - Szef Sł.Geogr. - 12 Komp.Geogr. - 312 Pol.Skł.Map	Dca 2 Korpusu	Szef Sł.Geograf.
13		Sł. Zdrowia Korp. a) Szef Sł.Zdr.Korp. - 31 Komp.Sanit. - 3 Sanit.Osr.Ewak. - 5 Sanit.Osr.Ewak. - 45 Czoł.Chirurg. - 46 Czoł.Chirurg. - 47 Czoł.Chirurg. - 48 Czoł.Chirurg. - 49 Czoł.Transfuz. - 50 Czoł.Transfuz. - Pol.Prac.Bakter.- Chemiczna - 32 Plut.Hig.Pol. - 344 Pol.Skł.San. - 34 Sekcja P.mal. b) Szpitale Woj. - 1 Szpital Woj. - 161 Szpital Woj. - 3 Szpital Woj. - 162 Szpital Woj.	Dca 2 Korpusu	a) Szef Służby Zdrowia Korp. b) Komendan- ci Szpitali	Oddzielne listy dla swego personelu, oddzielnie dla zmarłych w szpit.
14		Służba Zaop. I Tr. Korpusu a) Szef Sł. Zaop. i Transp. - Dtwo Oddz.Zaop. i Transp.Korp. - 21 Komp.Transp. - 22 Komp.Transp. - 23 Komp.Transp. - 24 Komp.Transp. - 61 Oddz.Zaop. Art.Plot. - 62 Oddz.Zaop. Art.Plot. - 29 Komp.Sam.San. - 30 Sam.Pluton Warszatatowy b) - 326 Skł.Zaop. - 327 Skł.Zaop. - 328 Skł.Zaop. - 331 Piek.Pol. - 332 Piek.Pol. - 334 Skł.Mat. Pędnych - 335 Skł.Mat. Pędnych - 336 Skł.Mat. Kancel. c) Delegat Szefa Sł.Kantyn - 318 Komp. Kantyn Pol.	Dca 2 Korpusu	Szef Służby Zaop. i Tr. Dca Oddz. Zaop. i Tr. Szef Służby Zaop. i Tr.
15		Służba Mat. Korpusu - Szef Sł. Mat. Korp. - Szef Sł. Mat. Jedn. Pozadywizyjnych - Dtwo Parków Mat. Korpusu - 37 Park Mat. - 40 Sekcja Transp. Parków Mat. - Polowy Sklep Ofic. - Pol. Laborat. Amunic. - 350 Komp. Mat. St. Zaop. - 375 Pralnia Pol. - 377 Łaźnia Pol. - 378 Łaźnia Pol.	Dca 2 Korpusu	Szef Służby Mat. Korpusu
16		S.W.E.M. Korpusu a) Szef SWEM Korp. - 35 Komp. Warszt. - 13 Komp. Warszt. - 15 Komp. Warszt. - 363 Komp. Ratown. - Warsztat Uzbr. Korp. b) Insp. Kontroli Techn. Korpusu	Dca 2 Korpusu	Szef SWEM
17		Intendentura - Szef Int. Korp. - Szef Int. Jedn. Pozadyw.	Dca 2 Korpusu	Szef Intend. Korpusu
18		Zgr. Zakładów Służb - Dtwo Zgrupowania - Baon Wartowniczy	Dca 2 Korpusu	Dca Zgr.Zakł.Sł.	Za wyjątkiem żołn. łączności których przedstawi Dca Wojsk Łączności
19		Rezerwa Ofic. Łącz. i Tłumaczy	Dca 2 Korpusu	Dca
20		Sekcja Bezpiecz. Korpusu	Dca 2 Korpusu	Szef Oddz. Inf.
21		Kierownictwo Wsparcia Lotnictwa	Dca 2 Korpusu	Oddział Spraw Lotn.
22		Oddz. Interpretacji Zdjęć Lotniczych	Dca 2 Korpusu	Oddział Spraw Lotn.
23		Dtwo 26 P.O.Z. Dtwo 27 P.O.Z. Dtwo 28 P.O.Z.	Dca 2 Korpusu	Dca Dca Dca
24		Szef Sł. Poczt Pol. - Oddz. Poczt. Korp. - Biuro Cenzury	Dca 2 Korpusu	Szef Służby Poczt Pol.
25		Służba Salvage Korp. - Szef Służby Salvage - 370 Skł. Ewak. Sprz. - 371 Skł. Ewak. Sprz. - 372 Skł. Ewak. Sprz.	Dca 2 Korpusu	Szef Służby Salvage
26		Sekcja Pol. Prop. i Kultury Korpusu Ref. Prop. i Kultury Jedn. Pozadywizyjnych	Dca 2 Korpusu	Kierownik Sekcji Korp.
27		Sam. Ref. Dobrobytu Żołnierza	Dca 2 Korpusu	Kierownik
28		Oddz. Meteorolog. Korpusu	Dca 2 Korpusu	Dca
29		Biuro Rej. Grobów Wojennych	Dca 2 Korpusu	Kierownik
30		Kmda Placu Nr. 1	Dca 2 Korpusu	Komendant
31		Oddziały spec. : a) Oddz. Zadymiania b) Kadra Kompanii Ochrony Linii Telefon.	Dca 2 Korpusu	mjr. GRZYBOWSKI Szef Oddz. Inf. Korpusu	Oddziały i jedn. wykażą żołn. tych oddz. w oddzielnych listach dla porównania z listą Nr. 31.
32		12 Sąd Polowy	Dca 2 Korpusu	Szef	Oddziały i jedn. wykażą żołn. tych oddz. w oddzielnych listach dla porównania z listą Nr. 31.

 

2. Sposób przygotowania wniosków (list) :

 

1. Dcy (Szefowie i Kmdci) Oddziałów i Jednostek wymienionych wyżej w rubryce pionowej 5, przygotują zbiorowe wnioski imienne o nadanie Krzyża Monte Cassino w/g następujących wytycznych:

• na listach umieścić wszystkich żołnierzy własnego Oddziału, którzy brali udział w walkach o Monte Cassino, Piedimonte, Passo Corno, w okresie od 12 maja do 31 maja br., oraz żołnierzy rannych i poległych w okresie od 27.IV. do 11 maja,
• we wszystkich listach zachować podział na grupy: oficerów, szeregowych i ochotniczki,
• w każdej z tych grup zachować kolejność alfabetyczną.
• Sporządzić następujące rodzaje list:

I.- Uprawnieni do otrzymania krzyża.
II.- Uprawnieni do otrzymania krzyża - ranni w okresie od 27.IV. - 11.V.44 włącznie.
III. - Uprawnieni do otrzymania krzyża - polegli oraz zmarli z ran odniesionych na polu bitwy w  okresie od 27.IV. do 30 maja 44.
IV.- Wykluczeni od otrzymania krzyża, z powodu dezercji w okresie bitwy tj. od 12 do 31 maja.
V.- Wykluczeni od otrzymania krzyża, z powodu pobytu w aresztach w okresie bitwy, tj. od 12 do 31 maja 1944 r.
VI.- Uznani za niegodnych otrzymania krzyża.
VII.- Czasowo wykluczeni - zaginieni.
VIII. - Czasowo wykluczeni - pozostający pod  dochodzeniem sądowym lub honorowym.

UWAGA:

• Listy ad IV, V i VI - muszą być uzasadnione.
• Dowódcy uprawnieni do nadania krzyża, rozpatrzą uzasadnienia i albo zatwierdzą, lub nakażą przeprowadzenie dodatkowych dochodzeń.
• Meldunki negatywne, w odniesieniu do którejkolwiek listy obowiązują.
• Listy dla zmarłych i rannych, przygotują oddziały i jednostki dla swoich żołnierzy. Niezależnie od tego szpitale przygotują listy żołnierzy rannych w walkach o Monte Cassino a którzy zmarli w ich szpitalach. Listy te zestawią oddziałami i prześlą do właściwego Dcy uprawnionego do nadania, celem porównania i kontroli.
• Listy (wnioski), mają być sporządzone w/g załączonych wzorów.

 

3. Termin przedstawienia wniosków.

 Oddziały i jednostki wymienione w rubryce 5 przedstawią swoje wnioski do dnia 1. listopada br. - dowódcom uprawnionym do nadania. Wnioski do nadania przez Dowódcę Korpusu należy przedstawić do 2-go Z-cy Kwatermistrza Korpusu do dnia 1. listopada br.

4. Legitymacje.

Dowódcy uprawnieni do nadania przedstawią do dnia 10.XI.1944. ogólną sumę Krzyży M. Cassino, które będą przez nich nadane, celem przesłania odpowiedniej ilości legitymacji. Legitymacje będą numerowane centralnie w Dtwie Korpusu.

5. Nadanie krzyża, należy ogłosić w rozkazie W.J.; dla oddziałów pozadywizyjnych nadanie zostanie ogłoszone w rozkazie Korpusu. Rozkazy o nadaniu wraz z wnioskami należy przedstawić w 2-ch egzemplarzach do Dtwa Korpusu ( 2-gi Z-ca Kwatermistrza).

6.Utrata Krzyża Monte Cassino.

Prawo do noszenia Krzyża Monte Cassino traci się:

• w wypadkach, w których ustawy przewidują utratę odznaczeń,
• w wypadkach, gdy uprawnieni do nadawania krzyża zadecydują na podstawie uzasadnionych wniosków - odebranie Krzyża Monte Cassino.

Odebranie Krzyża Monte Cassino może mieć miejsce jeżeli żołnierz w czasie późniejszym będzie działał na szkodę 2 Korpusu.

Utratę należy ogłaszać w rozkazach dowódców uprawnionych do nadawania.

Meldunki o zarządzeniu utraty Krzyża M.Cassino,  kierować należy do Dowódcy 2 Korpusu prze 2-go Z-cę Kwatermistrza Korpusu.

 

DOWÓDCA 2 KORPUSU

(-) ANDERS

Gen.Dyw.

 

 

Załącznik do L.dz.1931/200/AG/Tj.

 

WZORY ZBIOROWYCH WNIOSKóW

O ODZNACZENIE "PAMIĄTKOWYM KRZYŻEM MONTE CASSINO"

 

Oddział - Jednostka               Mp., dnia .......... 1944.r.

  "X X"

 

WNIOSEK ZBIOROWY

na odznaczenie żołnierzy "X X" (nazwa jednostki)

"PAMIĄTKOWYM KRZYŻEM MONTE CASSINO".

 

LISTA I - UPRAWNIENI ( ZDROWI I ŻYJĄCY).

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Rocznik i Nr.ew.	Nr.leg. Krzyża	Uwagi
1	ppor.	ARCIKOWSKI Karol
2	ppłk.	BRANECKI Jan
3	kpt.	CZOSNOWSKI Jan
7	strz.	ADAMCZYK Piotr
8	st.sierz.	BOCIENIEK Zygmunt

Podpis.

 

LISTA II - UPRAWNIENI (RANNI) W OKRESIE OD 27.IV do 11.V włącznie

jak Lista I - w rubryce "Uwaga" - podać datę zranienia.

 

LISTA III - UPRAWNIENI (POLEGLI i ZMARLI Z RAN).

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Roczn. i Nr. ewid.	Data śmierci	Miejsce śmierci	Nr. legit. Krzyża	Uwagi

Podpis.

 

LISTA IV - WYKLUCZENI Z POWODU DEZERCJI (SAMOWOLNEGO ODDALENIA SIĘ)

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Rocznik i Nr. ewid.	Data i okoliczności dezercji (samowolnego oddalenia się)	Czaso-kres przebywania na dezercji	Decyzja uprawnionego do nadania Krzyża

 

LISTA V - WYKLUCZENI Z POWODU NAŁOŻONEJ KARY - POZBAWIENIA WOLNOŚCI.

(jak LISTA IV.)

 

LISTA VI - UZNANI ZA NIEGODNYCH ODZNACZENIA.

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Rocznik i Nr.ewid.	Uzasadnienie 1-go przełożonego	Opinia 2-go przełożonego	Opinia 3-go przełożonego	Decyzja dcy uprawnionego do nadania Krzyża

 

LISTA VII - ZAGINIENI (CZASOWO WYKLUCZENI OD OTRZYMANIA KRZYŻA M.CASSINO)

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Rocznik i Nr.ewid.	Data i okoliczności zainięcia	Orzeczenie komisji rehabilitacyjnej po powrocie z zaginięcia	Decyzja dcy uprawnionego do nadania Krzyża	Nr. kolej. legit. Krzyża

 

LISTA VIII - POZOSTAJĄCY POD DOCHODZENIEM SĄDOWYM LUB HONOROWYM

Lp.	Stopień	Nazwisko i imię	Rocznik i Nr. ewid.	Rodzaj sprawy	Wyniki dochodzeń	Decyzja uprawnionego do nadania Krzyża	Nr. kolejny legit. Krzyża

 

 

Za zgodność:

KWATERMISTRZ KORPUSU
SKOWROŃSKI

Płk.dypl.